Schrijven met pen en papier

Waarom met pen en papier?

Schrijven met de hand heeft effect op je psyche

Tijdens de workshop gaat mijn voorkeur uit naar schrijven met pen en papier. Niet alleen omdat je bij het schrijven op een pc of laptop sneller wordt afgeleid, maar ook omdat ik heb gemerkt dat schrijven met de hand, het handmatig vormen van letters, een ander effect heeft op mijn psyche - en vervolgens het schrijfproces - als knoppen indrukken op een toetsenbord.

Actievere hersenen

Bij het schrijven moeten diverse processen in de hersenen samenwerken: motoriek, ruimtelijk inzicht, klank-teken-koppeling, taal en emotie. Door het bewegen, het contact, de richting en de druk op de pen worden signalen naar de hersenen gezonden. Het herhaalde proces van schrijven integreert motorische verbindingen in de hersenen. Door te schrijven worden nieuwe neurale verbindingen aangelegd of gestimuleerd te ontkiemen. Daardoor worden hogere cognitieve niveaus -denken, taal, geheugen - haalbaar. De samenwerking tussen linker- en rechterhersenhelft wordt bevorderd en onderhouden. Hersenontwikkeling, hersenactiviteit en hersenfunctie worden geactiveerd.

Deelnemers workshop (2019)

Ordenen van gedachten

Tijdens het schrijven houd je je bezig met het indelen van de beschikbare ruimte en met het goed indelen met betrekking tot letterafstand, woordafstand en regelscheiding. Je kijkt naar de verhouding van een lange letter (k, j) ten opzichte van een korte letter (a, n). Al schrijvend de ruimte vullen, vraagt inschattingsvermogen en aanpassing. Dit stimuleert het ordenen van je gedachten.

Wat je schrijft komt letterlijk ‘uit jou’

Schrijven vraagt om een juiste lichaamscoördinatie, een goede schrijfhouding en een nauwkeurige afstemming via oog, hersenen en nek tot en met de vingerspieren. Door dit alles is je hele lijf bij het schrijven betrokken. Dit heeft niet alleen een effect op de ontwikkeling van de grote en kleine motoriek, maar ook op je gedachtegang tijdens het schrijven, je emoties en je psyche. Wat je schrijft komt letterlijk ‘uit jou’.

Met de hand schrijven is fysiek en daardoor meer verbonden met je gevoel. Door schrijfbewegingen worden emoties sneller bereikt dan door typebewegingen.

Bronnen

Bounds, Gwendolyn (2010). Hoe schrijven het brein traint.

Doidge, Norman (2008). Ons plastische brein heeft baat bij schrijven.

Gardoni, Paola (2011). Voorbeeld van schrijfbewegingstherapie, Het verhaal van Diego.

Gayomaili, Chris (2013). Vier voordelen om met de hand te schrijven

Gentry, J. Richard, Graham, Steve (2010). Schrijven: Brein bedraden om kennis op te slaan en over te dragen

Harman James, Karin (juni 2012). Met het oog op schrijven: Pen of toetsenbord.

Manley, Edda (2012). Report on handwriting in the 21st century

Pinola, Melanie (2011. Waarom je effectiever leert door schrijven dan typen.

Riepstra, José (2012). Van pen naar toets?

Sassoon, Rosemary (2007). Het verband tussen pen, pengreep, het schrijfresultaat en het individu.

Schermer, Dick (2006). Schrijven moet blijven.

The Wall Street Journal (2010). Schrijven met de hand stimuleert hersenkracht.

Willis, Judy (2011). Schrijven en het brein: Neurowetenschap toont de wegen naar leren

Wilson, Frank (1998). De hand: Hoe zijn gebruik het brein vormt

Vereniging Leraren Schoonschrijven en Machineschrijven, www.schrijvenvlsm.nl

Instituut Haenen-van der Hout, www.schrijfpedagogischehulp.nl Deelnemer workshop (2019)

Platform Handschriftontwikkeling, www.handschriftontwikkeling.nl